donderdag 21 mei 2009

Hoe vreselijk voor Ida

Gisteren, 20 mei , bevatte het logo van Google een skeletje:


Ze wordt Ida genoemd. Het is een jong beest. Ze was net haar tanden aan het wisselen. Ze, want ze heeft geen penisbotje. Ze had nagels, en een opponeerbare duim en grote teen. Ze had een lange staart. Ze woog omstreeks 485 gram, en zou vermoedelijk tot omstreeks 660 gram zijn uitgegroeid als ze was blijven leven. Ze had bladeren en vruchten gegeten, geen insecten. Ze had vooruitkijkende ogen met grote oogkassen, en was ‘s nachts actief. Ze had ooit het eerste kootje van haar linkerduim gebroken. Ze had kleine oorschelpen. Ze is de enige die tot nu toe bekend is van haar soort, Darwinius masillae. Ze zag er omstreeks zo uit:



Of zo



Ze leefde 47 miljoen jaar geleden in wat nu Duitsland is, aan de rand van een kratermeer gelegen in een subtropisch woud. Misschien raakte ze bedwelmd door uitgestoten kooldioxide. Ze kwam in het meer terecht, onderin, op de zuurstofloze bodem, en werd een van de prachtige fossielen van Messel.

Ze is het best bewaarde, compleetste en mooiste fossiel van een primaat ooit gevonden.

HIEP HIEP HOERA.


Video: http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/8057977.stm

Ze is beschreven en gedocumenteerd, door Franzen et al in Plos ONE, verschenen op 19 mei 2009. http://www.plosone.org/article/info:doi/10.1371/journal.pone.0005723


Ze is gehyped. HYPE. HYPE HYPE HYPE ...............

http://news.nationalgeographic.com/news/2009/05/090519-missing-link-found.html

VRESELIJKE HYPE HYPE HYPE HYPE HYPE ...........

http://www.revealingthelink.com/

Pleuris. Lijkt wel hyperventilatie.
Voor commentaar op de hype zie op de blogs van Brian Switek, Laelaps, en van Carl Zimmer, The Loom:
http://scienceblogs.com/laelaps/2009/05/poor_poor_ida_or_overselling_a.php

http://blogs.discovermagazine.com/loom/2009/05/19/darwinius-it-delivers-a-pizza-and-it-lengthens-and-it-strengthens-and-it-finds-that-slipper-thats-been-at-large-under-the-chaise-lounge-for-several-weeks/


Arme Ida:
Ze is niet de oudst bekende primaat.
Ze is ook niet de enige primaat die in Messel gevonden is.
Ze niet verwant met makaken of de mens, maar min of meer met de halfapen, de lemuren.

Ze is de best bewaarde primaat.
Ze verdient de hype niet, arm beest. Zonder hype is ze echt heel mooi. Met hype is ze om te gillen.

De Primaten, in de wandeling bekend als de apen, zijn bekend vanaf 55.5 miljoen jaar geleden, net voordat het Eoceen begint.


Kay 1997, figuur 3

De Strepsirrhini zijn de halfapen, met de Lemuriformes van Madagascar als enige nog levende groep. De levende Haplorhini zijn de ‘echte’ apen samen met de spookdiertjes, Tarsius. De Catarrhini zijn de Oude Wereld of smalneusapen, en de Platyrrhini zijn de Nieuwe Wereld of breedneusapen. De andere groepen in de figuur van Kay zijn uitgestorven.

Aan de voet van de stamboom van de primaten staan twee groepen, de Scandentia en de Plesiadapoidea. Er zijn nu nog steeds beesten die tot de Scandentia behoren, namelijk de tupaia’s of boomspitsmuizen. De Plesiadapoidea zijn uit gestorven, en worden geacht dicht bij de oorsprong van de primaten te staan - soms worden ze tot de primaten gerekend, en wordt de rest Euprimaten genoemd. Nog iets dieper staat Purgatorius unio van omstreeks 65 miljoen jaar geleden, het oudste bekende beest dat heel diep in de wortel van de primaten boom staat.



De oudst bekende echte primaat is Teilhardina asiatica, in 2004 beschreven door Ni Xijun, Wang Yuanqing, Hu Yaoming en Li Chuankui op grond van een deel van zijn schedel en de onderkaak. Teilhardina asiatica behoort tot de Omomyidae, en is 55.5 miljoen jaar oud. Er zijn nog meer soorten Teilhardina bekend dan alleen Teilhardina asiatica.

Beard 2008, fig 2

De Adapiformes horen bij de Strepsirrhini, zitten samen in een groep met de lemuren. Ida, Darwinius masillae, behoort net als de ook in Messel gevonden en even oude Europolemur tot de Adapiformes. Dat betekent dat ze niet in de groep Haplorhini zit, dus niet in de groep waar ergens ook de mens in zit. Zodat Ida op geen enkele manier bijdraagt tot enige kennis over de afstamming van de mens ---- het is ook minimaal 42 miljoen jaar later dat die tak begint. Voor die tijd zijn er nog heel veel apen.

De auteurs, Franzen et al in PloS ONE, beweren dat de Adapiformes meer bij de Haplorhini horen. Daar geven ze weinig onderbouwing voor. De volgende figuur met drie takjes is hun onderbouwing van de plaats van Darwinius masillae, en met Darwinius laten Franzen et al alle Adapiformes meegaan.



Zo’n figuur is niet acceptabel als wetenschappelijke onderbouwing. Dat moet je anders doen. Zo bijvoorbeeld. Dit is de onderbouwing van de plaats van Teilhardina binnen de primaten:


Ni et la 2004 figuur 3. Fylogenie gebaseerd op 303 morfologische kenmerken, (194 dental, 49 cranial, 56 postcranial and four soft tissue characters); Sterretje: levende sort; blauw: overdag actief; groen: nachtdier; oranje: onbekend; Schaalstreepje onderaan: 30 kenmerken.

Darwinius masillae hoort bij de subfamilie Cercamoniinae van de Notharctidae; in de laatste figuur komt Ida dus bij Notharctus te staan. Ver van de mens. En als je HYPE wilt, dan praat je over de MENS.

---------------
Beard, 2008. The oldest North American primate and mammalian biogeography during the Paleocene–Eocene Thermal Maximum. PNAS 105:3815-3818
Franzen et al, 2009. Complete primate skeleton from the Middle Eocene of Messel in Germany: morphology and paleobiology. PloS One 4:e5723
Kay et al, 1997. Anthropoid origins. Science 275:797-884.
Ni et al, 2004. A euprimate skull from the early Eocene of China. Nature 427:65-68

9 opmerkingen:

  1. Het artikel had naar mijn idee eigenlijk alleen moeten gaan over wat dit fossiel echt speciaal maakt (de uitzonderlijke staat), jammer dat ze de fylogenie niet serieus hebben genomen (hadden ze beter kunnen bewaren voor een volgend artikel?).

    Je zou bijna denken dat de onderzoekers even op het laatste moment snel 30 eigenschappen vergeleken hebben (waarvan vele nog niet eens beantwoord) en eruit gesuggereerd dat het een mogelijke voorouder is om het fossiel lekker op te hypen.


    Goede blog hoor, doet zeker niet onder aan de engelse varianten en Nederlands lezen blijft nu eenmaal gemakkelijker, zeker omdat ik niet zoveel verstand heb van aapevolutie, ik tob liever met een gedeelte van de geschiedenis dat zich al veel langer geleden afspeelde: zo'n 3 miljard jaar tot 500 miljoen jaar geleden...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. De behandeling van Ida in de media is een regelrechte klucht. Het was ook opvallend hoe snel de wetenschaps-blogs erbij waren om uit te wijzen hoe idioot die "missing link"-hype was.

    Wat mij betreft hebben we er weer aan data-punt bij voor de vergelijking van de betrouwbaarheid van de traditionele media en de blogosphere waar het aankomt op wetenschapsjournalisme.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ook al is het een hype, het zet in ieder geval de evolutieleer weer eens in het daglicht. Dat kan niet vaak genoeg gebeuren.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Gerdien, hartelijk voor deze info!
    Wat ik niet helemaal snap is hoe kun je Darwinius masillae uberhaupt indelen in een bestaande boomstructuur als niemand het uitgezocht heeft voor 300 kenmerken?

    Hype: ik wist niet dat ze al een Ida boek en een Ida film hebben gemaakt! Ik denk dat je deze hype moet zien in de Amerikaanse context: de strijd om evolutie, vooral bewijsmateriaal voor evolutie, alles wat een 'missing link' lijkt te zijn is ammunitie tegen creationisme. Vergelijk: Tiktaalik: was in Amerika ook een hype, ook een boek, ook verfilmd. Allemaal om dezelfde reden: tegen het creationisme.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. @Gert:
    Darwinius massilae moet natuurlijk nu nog op de 303 kenmerken gescoord worden, waarna iemand de hele zaak door de computer moet halen. Maar als gerapporteerde subfamillie, Cercamoniinae van de familie Notharctidae, klopt zal Ida uit moeten komen bij Notharctus in de figuur van Ni. De figuur kan vergroot worden door erop te klikken

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Gerdien,
    de auteurs beweren helemaal niet in het PLOS artikel dat Ida behoort tot de groep waar de mens ook vanaf stamt: "but we are not advocating this here, nor do we consider either Darwinius ... to be anthropoids".

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Het PLoS artikel is voorzichtiger dan de websites.
    Het is verleidelijk om rond te schuiven met 'anthropoid' in alle mogelijke betekenissen. Formeel zijn de Anthropoidea de huidige oude wereld apen en de nieuwe wereld apen + alle fossielen die bij die groepen horen. Dan zijn de Anthropoidea de Haplorhini zonder de Tarsiers en de Omomyidae. Darwinius is een Adapoid, en behoort daarmee niet tot de Anthropoidea (zie blauw/groene figuur hierboven, uit Kay). Franzen et al zeggen in PloS dat "All of the determinate synapomorphies in Table 3 link Darwinius masillae, and by implication other Adapoidea, to Haplorhini rather than Strepsirrhini": dat wil zeggen dat ze in de hele club over willen schuiven (in de figuur de groene helemaal rechts onderin de blauwe club zetten). Door deze positie komt Darwinius dan dichtbij de stam van de 'echte apen' groep. In de indeling volgens Kay 1997 en Ni 2004 is dat niet zo.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Via Volkskrant 30-05 artikel op deze site. Ziet er goed uit! De "47 ma human link" hype gaat m.i. overigens met name om de "poen" en dus ook om naamsbekendheid. Met creationisme etc. heeft die Noor m.i. weinig van doen. Maar ik dacht dat PloS One een "peer reviewed" platform was. Zijn die "peers" bekend? Het e.e.a. is in dat licht geen reclame voor PloS One.
    m.vr.gr. Rob Smit

    BeantwoordenVerwijderen
  9. PLoS One is peer reviewed.
    Peer Reviewed betekent dat tenminste 2 reviewers en de editor van het tijdschrift het artikel goed genoeg vinden om het voor te leggen aan de wetenschappelijke gemeenschap. Het betekent niet dat alle details gecheckt zijn, of dat het artikel in alle opzichten aanvaard moet worden.
    Peer Reviewed tijdschriften zijn er in soorten en maten. PLoS ONE is een relatief nieuw tijdschrift.

    BeantwoordenVerwijderen